Tuinvogels

Het is minder druk met vogels als afgelopen jaren. De oorzaken zijn niet zo duidelijk. Er komen wel steeds meer katten in de buurt. De meeuwen jagen de meeste roofvogels wel weg. Er zijn de afgelopen jaren veel bomen en struiken weggehaald in de verschillende tuinen in dit wooncomplex. De vorst was streng, zodat de ligusterhagen nu nog kaal zijn.

De huismus is al jaren niet meer in dit complex. Aan het eind van de zomer komen er af en toe enkele op het voer af, maar na 1 november niet meer, dan wordt er kennelijk dichter in de buurt van hun kolonies gevoerd.

Ook de heggenmus neemt de afgelopen jaren af in aantal. Dit jaar heb ik ze nog niet gezien.

De roodborst is nog alleen, evenals een vrouwtje zwartkop.

Het winterkoninkje heb ik nog niet gezien. Vorig jaar probeerde een stel een nest in de klimop over de pergola in de tuin rechts van mij. Dat is kennelijk op niets uitgelopen: ik heb ze later niet aan en af zien vliegen met voedsel. Nu probeert een paartje staartmezen het; en ik zag al enkel malen katten geïnteresseerd kijken naar de klimop.

Elke dag komen er putters naar mijn tuin, maar die vliegen weg uit het complex. Groenlingen komen alleen nog maar individueel en vliegen daarna ook uit het complex.

Een paar kraaien bouwt een nest. Dat schiet op en het lijkt of ze alleen maar bezig zijn met bouwen en niet hoeven te eten.

Vlaamse gaaien en eksters zijn er wel, maar nestelen dit jaar nog niet in het complex.

Meeuwen lijken er dit jaar minder te zijn op de platte daken aan de overkant van de straat, maar als er een buizerd overvliegt komen van alle kanten meeuwen aangevlogen om de buizerd te verjagen. De scholekster is wel weer aanwezig, maar ik heb nog niet gezien waar ze gaan nestelen. Het blijft een prestatie tussen al die meeuwen.

Bij de buren links gaat een pimpelmees nestelen. Waar de koolmezen broeden heb ik nog niet gezien. Pimpelmezen en koolmezen zijn nu zo gewoon aanwezig dat ik ze bijna vergeten was. Schande!

Misschien is het allemaal nog te vroeg en wordt ik misleid door dit prachtige weer.

Merels

De afgelopen maanden heb ik de merels in mijn tuin bekeken. Dit jaar leek het gedrag mogelijk toch iets anders als andere jaren. In het begin van de winter waren er tamelijk veel merels in de tuin, soms wel meer als vijf. Ze waren naar elkaar verdraagzaam, maar soms naar de enkele duif die hier nog rondvliegt niet: die werd dan verjaagd.

In de loop van de winter werden ze wat minder verdraagzaam, maar dit jaar leek het erop dat de vrouwtjes andere merels verjoegen.

Begin maart was er nog maar een vrouwtje en een mannetje in de tuin, andere merels werden weggejaagd. Op een gegeven moment dacht ik dat hij haar ook opjoeg, maar eindelijk viel het kwartje bij mij: hij wilde wat anders, en daar was zij nog niet van gediend. Zij vloog telkens een stukje weg als hij kwam aangevlogen.

Als er een andere merel in de tuin kwam, was zij meestal de eerste die een aanval begon, en hij volgde dan en maakte de verdediging van het territorium af: hij joeg de betreffende merel een eind weg. Helemaal consistent was dat ook niet: mannetjes werden meestal fel achterna gezeten, met vaak ook fysiek contact, vrouwtjes werden achter de schutting of heg niet meer achtervolgd.

Vanochtend lijkt de situatie als volgt. In de tuin aan de overkant staat een coniferenhaag, waarin vermoedelijk een nest: zij vliegt daarheen met nestmateriaal. Hoe goed ik ook kijk, ik heb nog niet het moment gezien, waarop zij de haag induikt. Hij zingt in de boom schuin rechtsachter mijn tuin op het tuinpad tussen de tuinen. Zij houdt zich bezig met het verzamelen van nestmateriaal. Vanochtend ging dat als volgt: zij komt van de coniferenhaag mijn tuin invliegen. Zij eet wat zaadjes en verzamelt nestmateriaal. Zij vliegt met een boog naar de coniferenhaag en verdwijnt daarin. Hij hipt wat door de tuin. Zij komt weer terug, maar duikt in de ligusterhaag achterin mijn tuin (die nu nog helemaal kaal is vanwege de strenge vorst). Hij komt fel aangevlogen voor, denk ik, een buitengewoon snelle wip. Een ander vrouwtje komt aangevlogen uit de tuin links van mij om wat zaad te eten en het eerste vrouwtje maakt een wat lauwe aanval waarop het ander vrouwtje van de voederplaats afgaat. Het mannetje jaagt haar, ook zeer lauwtjes, over de heg.

Enkele jaren geleden was er in de tuin een mannetjesmerel met een afstaande vleugeltip. Hij was daardoor goed herkenbaar. Deze was buitengewoon fel en joeg alle andere merels uit de tuin. Dit deed hij zo fel, dat hij zelf nauwelijks aan eten toe kwam. Op een gegeven moment was hij verdwenen. Het jaar daarop was hij er weer en joeg de andere merels uit de tuin, maar at voldoende tussendoor, zodat hij de hele winter in de tuin was. In het voorjaar was hij echter weg en kwam nooit meer terug.

Ik denk dat dit jaar in deze tuinen de vrouwtjes de territoria hebben gemaakt. Er is een mannetje met meerdere vrouwtjes met een eigen territorium. Hij verdedigt dat vooral fel tegen andere mannetjes en bemoeit zich wat lauwtjes met het ondersteunen van een vrouwtje bij de verdediging van haar territorium. De vrouwtjes blijven wellicht het hele jaar, de mannetjes vertrekken mogelijk in de loop van de winter.

Pizza

Vanavond aten we pizza met geroosterde groenten en scamorza.

Vooraf aten we een salade geïnspireerd op een recept van Ron Blaauw uit het kookboekje "Lentegerechten": Gepofte biet met sinaasappel en zilte geitenkaas. De bieten pofte ik in aluminiumfolie 1 1/2 uur op 180°C  in de oven. Ik gebruikte gewone sinaasappels: bloedsinaasappels zijn doorgaans erg zuur. "Glaze" heb ik niet gebruikt; het stond wel in de ingrediëntenlijst, maar verder niet in de receptbeschrijving. Mijn dochter houdt niet van geitenkaas, maar wel van feta (sic!), dus dat heb ik gebruikt. In plaats van bietenblad, dat niet te krijgen is in de mij bekende winkels, voor zo ver dat overigens nu al groeit en te oogsten is, gebruikte ik een slamengsel. De combinatie van biet, sinaasappel en feta is geweldig. Wat de kookboekjes van Ron Blaauw betreft: enige eindredactie was zinvol geweest: er staan te veel storende fouten, waardoor ik het boekje af en toe geïrriteerd weglegde.

Wat de pizza betreft: de groenten (aubergine, courgette, groene paprika, ui en teentjes knoflook) roosterde ik min de oven: 25 minuten op 225°C. De tomatensaus maakte ik van gepelde tomaten uit blik, die ik met de staafmixer pureerde. Het deeg van patentbloem en gedroogde gist. Wat zwarte olijven en kappertjes en stukjes scamorza. Op de hoogste ovenstand in de oven voor 15 minuten. We vonden het een zeer geslaagde combinatie.

De scamorza kocht ik bij "Complimenti per Voi" (in Haarlem).

Rozen snoeien

Behalve het knippen van de heggen rondom mijn tuin, vanaf half mei tot half oktober zo’n 5 keer en in het voorjaar alle resten van de vaste planten versnipperen is er nog een klus: het snoeien van de rozen. Er is daarover veel informatie in boeken en op verschillende websites (zie bijvoorbeeld hier en hier).

Romke van de Kaa nuanceert een en ander weliswaar in zijn boek Buiten de perken. Bovendien heb ik als tuinthema: de verwilderde tuin.

Desalniettemin: in mijn voortuin staat een klimroos. Volgens de vroegere bewoonster van mijn huis, de vroegere buurvrouw aan de ene kant en de buurvrouw aan de andere kant staat deze roos er sinds begin jaren 30, dus bijna tachtig jaar. Dat schept toch wel een verplichting. Nadat we er kwamen wonen heb ik een jaar of twee  - drie gekeken naar de roos en er over nagedacht en toen besloten de snoeischaar te hanteren. Dit leidde inderdaad tot uitbundige groei en bloei, maar dat verminderde al snel en afgelopen jaar waren er niet veel bloemen meer.

Afgelopen week heb ik de roos opnieuw gesnoeid.

De andere rozen laat ik met rust.

Alleen thuis

Vanavond at ik een decadent grote entrecote met patat en een groenteschotel van tuinbonen, paprika, spek en ui en veel knoflook. Erbij nog mayonaise en appel-rozijnchutney.

Alleen thuis

Vandaag at ik gehaktballetjes in tomatensaus met tortiglioni en gesmoorde venkel.

Toe at ik rabarbercompote

Alleen thuis

Mijn vrouw is met onze dochter een weekend naar Brussel. Ik kook dus voor mezelf.

Vanavond at ik: gebakken zalm (op de huid gebakken), aardappelpuree met zwarte olijven (en knoflook en olijfolie) en roergebakken spinazie.

Mixed pickles

Vandaag alsnog een plaatje van de mixed pickles. Het nadeel van dit soort potten is de grote kopruimte, waardoor veel lucht = zuurstof bij de inmaak zit, met meer kans op bederf.

Mixed pickles

Vandaag aten we boerenkool. Erbij onder ander mixed pickles.

Op 20 oktober maakte ik het:

Bloemkoolroosjes, wortelschijfjes, sperziebonen, van elk circa 300 gr, 4 sjalotjes, 1 rode peper, 4 x ¼ tl koriander, 4 x ¼ tl mosterdzaad, 8 laurierblaadje, 600 ml azijn, 1200 ml water, 60 gr suiker en 55 gr zout.
De groenten 5 min gestoomd.
4 klembokalen van ½ l schoongemaakt met soda en in de oven op 120 ° gedroogd/gesteriliseerd.
De bokalen gevuld met de groenten en kruiden en met het kokende water/azijn mengsel overgoten.
Medio november pas de eerste proef. Het resultaat was goed, zeker niet spectaculair. De eerste pot is inmiddels op en dit wordt de tweede pot.
Met deze water / azijn verhouding is het niet zo zuur, terwijl de pH 4 blijkt te zijn. Bij een pH < 4,6 groeit er geen clostridium.
Al met al een redelijk geslaagd experiment. Jammer dat ik de enige in dit huishouden ben, die mixed pickles eet.

Rode kool

Ik las zojuist een stukje van dhr Nicolay.

Nu houd ik wel van rode kool, maar het lukt me nog steeds niet om dat zelf van een verse kool te maken. En dus eet ik rode kool vaak uit pot.

Vandaag echter toch weer een poging.

Ik kookte de kool ¾ uur, tot hij goed gaar was, met nog maar een klein beetje beet. Ik bond een beetje kooknat met maïzena en roerde dat door de gare kool. Ik kruidde het met fijngewreven piment. Daarna ben ik azijn gaan toevoegen; in dit geval appelazijn van 5%. Uiteindelijk heb ik er zo’n 7 eetlepels ≈ 100 ml azijn aan toegevoegd. Daarna een eetlepel suiker om het geheel wat zoet mee te geven. Aan tafel bleek dat het zuur alweer gebonden was! Veel zuur doet de smaak van rode kool dus goed.

Erbij aten we aardappelpuree en runderriblap. Ik had ook nog appelcompote gemaakt.

En toe at ik alleen nog het laatste restje yoghurt, met het laatste restje granola, met sinaasappelsiroop.

De eerste

Vandaag was het vooral grijs, maar vanmiddag klaarde het even op. Een rondje door de tuin. De eerste salamander, de eerste narcis (de bloem al half opgegeten), de eerste scilla, de eerste mier en ga zo maar door.